Gümrük ve Ticaret Bakanlığı - Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün (2013/54) sayılı 24/12/2013 tarihli Genelgesi; “Yurt dışından bir deniz veya hava limanına gelen geçici depolama yerine alınarak veya alınmaksızın başka bir deniz veya hava taşıtına aktarılarak serbest dolaşımda olmayan eşyanın yurt dışı edilmesinde transit beyannamesi kullanılmayacak olup; çıkış özet beyanı ile işlem yapılacaktır” hükmü 04.03.2014 tarihinde uygulamaya başlanacaktır.

Bu genelgeye istinaden, deniz veya hava limanına gelen, varış bildirimi yapılmış eşyaların tekrar yurtdışına gönderilmesi için artık transit beyanname verilmeyecek, onun yerine iki aşamadan oluşan bir çıkış özet beyanı verilecektir:

1. DENİHR veya HAVİHR ile limanda veya ambarda yer alan ve yurt dışına gönderilecek eşya için bir çıkış özet beyanı düzenlenir. Bu özet beyanın yazımı sırasında, yeni açılan Özet Beyan Açmalar bölümünde yurt dışı edilecek eşyanın geliş özet beyanı (DENİTH veya HAVİTH) girilecektir.

2. Çıkış özet beyanı tescil alındıktan sonra Çıkış Bildirimi (CIKONC) verilectir. Çıkış Bildirimi dosyası yazılırken ihracat ile ilgili beyan bölümüne ise daha önce tescil alınan çıkış özet beyanı (DENİHR veya HAVİHR) girilecektir.

Çıkış Özet Beyanı (DENİHR / HAVİHR) Yazımı

DENİHR ve HAVİHR dosyaları genel olarak DENİTH ve HAVİTH dosyaları ile aynı şekilde yazılacaktır. Doldurulacak alanlar (sefer no, gemi adı, alıcı, gönderici, eşya bilgileri vs..) DENİTH ve HAVİTH ile aynıdır.

İlave olarak, Taşıma Senedi girişi sırasında İhracat ile İlgili Beyan bölümüne giriş yapılmakta ve Özet Beyan Açmalar bölümünden açma işlemi yapılmaktadır:

1. DENİHR / HAVİHR dosyasının yazımı DENİTH / HAVİTH de olduğu gibi yapılır. Ardından taşıma senedi bölümünde İhracat ile ilgili beyan kısmına aşağıdaki gibi giriş yapılır:

- Tipi olarak AKTARMA seçilir.
- Numarası bölümüne AKT yazılır.
- Parçalı bölümünden HAYIR seçilir.
- Diğer alanlar (tarih, kap adet, brüt kg ve gönderen) boş bırakılır ve Ekle düğmesine basılır.

Örnek 1 :

2. Özet beyan bilgileri ve taşıma senedi bilgileri girildikten sonra Özet beyan Açmalar bölümünden çıkış işlemi yapılacak olan DENİTH / HAVİTH dosyaları girilerek açma işlemi yapılmaktadır:

Özet beyan açma işlemlerinde doldurulacak alanlar ve dikkat edilmesi gereken noktalar şunlardır:

- Özet beyan açma işlemleri Taşıma senedi üzerinden yapılmaktadır. Yani yurt dışına gönderilecek DENİTH / HAVİTH özet beyanında birden fazla taşıma senedi var ise açma işleminde, her taşıma senedi için ayrı ayrı satır girilmelidir. (bkz: Örnek 3)
- Taşıma senedindeki eşyanın tamamı yurt dışına gönderilecek ise İşlemin Kapsamı bölümündeki iki seçenek te boş bırakılmalıdır.
- Eğer taşıma senedindeki eşyanın bir kısmı yurt dışına gönderilecek, bir kısmı daha sonra başka bir çıkış işlemi ile gönderilecek ise Taşıma Senedinin Bir Kısmı işaretlenmelidir.
- Eğer eşya limana indirildiğinde Ambara alınmış ise Eşya Ambarda mı? seçeneği işaretlenir ve Ambar Kodu bölümünden bulunduğu ambar seçilir.
- Taşıma Senet No bölümüne DENİTH / HAVİTH dosyasındaki taşıma senedi nosu girilir. Satır No'ya ve Açılacak miktara da yine DENİTH / HAVİTH özet beyanındaki eşyanın satır nosu ve kap adedi girilerek Ekle ye basılır.

Örnek 2 (sadece tek özet beyan ve tek taşıma senedi olduğunda ve taşıma senedindeki tüm eşya yurt dışına gönderildiğinde) :

Örnek 3 (sadece tek özet beyan ve birden fazla taşıma senedi olduğunda ve taşıma senetlerindeki tüm eşyalar yurt dışına gönderildiğinde) :

3. Özet beyanın yazımı bittiğinde tescile gönderilir ve EX li bir tescil numarası alınarak ilgili Gümrük Müdürlüğünden onay alınır.

Çıkış Bildirimi (CIKONC) Yazımı

CIKONC yazımı normal ihracat işlemlerinde olduğu gibi yapılacaktır. Sadece taşıma senedinde yer alan İhracat ile ilgili beyan bölümünde ihracat beyannamesi yerine Tip olarak ÖZBY seçilmeli ve gümrük müdürlüğünden onayı alınmış DENİHR / HAVİHR özet beyanının numarası girilmektedir.

Örnek 4 :